NEUROFIZJOLOGIA W GEŚCIE GRAFICZNYM dr Jolanta Grebowiec Baffoni
NEUROFIZJOLOGIA W GEŚCIE GRAFICZNYM Pismo jest jedną z najbardziej złożonych funkcji działalności ludzkiej, na akt pisania składa się niezmierna ilość funkcji koordynowanych przez centralny układ nerwowy. Zdolność pisania pozwala człowiekowi na wypowiedzenie się, na przekazywanie informacji, na wyrażenie uczuć i emocji. Dzięki zapiskom naszych przodkόw dowiadujemy się tak wiele z historii, dzięki napisom na ścianach cel obozόw zagłady jesteśmy w stanie uczestniczyć w dramatach ludzkich. To właśnie rysunki, listy, pamiętniki, stają się dokumentami ludzkich istnień i przeżyć. Od najbardziej archaicznych rysunkόw w grotach, poprzez pismo klinowe, heroglify, i rόżnego rodzaju alfabety, człowiek dowiaduje się o drugim człowieku, o jego kulturze, historii, i tradycjach. To dzięki tym dokumentom, dowiadujemy się kim jesteśmy i skąd pochodzimy. Piszący przekazuje nam swoje myśli, wrażenia, obserwacje, ale jednocześnie przekazuje nam wiadomości o sobie. Jakże często listy, pamiętniki czy zwykłe napisy na ścianach stają się dokumentami historycznymi, kulturowymi, ale jakże często są dokumentami osobowości ich autorόw. Indywidualność, osobowość każdego z nas przejawia się w kompozycji werbalnej tekstu i w geście graficznym.
Gest graficzny w całej swojej skomplikowanej strukturze, staje się rόwnież wiadomością o cechach osobowych jego autora, o jego stanie zdrowia, rozwoju psychofizycznym, temperamencie i inteligencji. Niektόrzy autorzy porόwnuja go do zapisόw elektroencefalogramu, z tą jednak rόżnicą, że w trakcie pisania mόzg, oprόcz jednoczesnego zapisu myślowego, rejestruje calość dynamiczna i aktywność biopsychiczną osobowości. To ręka, bez pomocy specjalnych urządzeń, interpretuje bezpośrednio aktywność organiczną i psychiczną. ¹
Według takiej definicji, obraz pisma ręcznego staje się nie tylko nośnikiem wiadomości, dokumentem osobowym i historycznym, lecz także, (a może przede wszystkim), zapisem neurofizjologicznym, swego rodzaju elektroencefologramem. To właśnie organ wykonawczy jakim jest ręka, zostawia ślad całej osobowości, to od budowy układu kostnego i somatycznego, od napięcia mięśni zależy fizjologiczna konstrukcja gestu graficznego, a przecież ręka w akcie pisania wykonuje tylko “polecenia” pochodzące z mόzgu. To mόzg kontroluje i koordynuje napięciem
mięśniowym,ruchem całej kończyny, nawet jeśli jest ona chora lub skaleczona. W piśmie osoby z ranną ręka możemy zauważyć znaki cierpienia, dyskomfortu, ale nie są one w stanie ukryć charakterystyk osobowych. Płynność lub sztywność ruchόw ręki widoczna w geście graficznym, jest wyrażeniem płynności lub sztywności całej struktury psychofizycznej człowieka.
Ta myśl towarzyszyła G. Morettiemu, założycielowi włoskiej szkoły grafologicznej, gdy tworzył swoją metodę. W odrόżnieniu od innych grafologόw, punktem wyjściowym w jego teorii była holistyka. Aby lepiej zrozumieć psychofizyczną budowę człowieka Moretti, z pomocą neurofizjologόw, starał się zrozumieć wpływ układu nerwowego na układ somatyczny, a z kolei przyporządkował swoją wiedzę do nauki grafologicznej.
W 1924 roku Moretti tak wypowiadał się o piśmie: “Grafizm, ukształtowany poprzez ramię, przedramię i rekę, przedstawia funkcje psychomotoryczne i psychointelektualne mόzgu, […] dlatego też myślę, że pismo ręczne przedstawia najdelikatniejsze odcienie mόzgu” ².
To właśnie mόzg koordynuje pracą poszczegόlnych ośrodkow oraz pracą układu ruchowego i sprawuje kontrolę podczas aktu pisania, a ręka jest częścią całości organizmu. Ślad graficzny pozostawiony przez ręke (lub inną część ciała) jest śladem całej osobowości.
Pismo, według Vettorazzo, podlega prawom fizycznym, fizjologicznym i psychologicznym. Prawa fizyczne to takie, ktόre regulują ruchem graficznym z uwzględnieniem kinematyki i dynamiki.
Prawa fizjologiczne to te, ktόre regulują ruchem graficznym w oparciu o aktywność układόw somatycznych.
Psychologiczne prawa to te, ktόre regulują ruchem graficznym według czynności psychicznych i psychologicznych, przy czym prawom psychicznym podlegają funkcje kory mόzgowej, mające na celu działania świadome (myśl, uwaga, pamięć, wyciąganie wnioskόw, itp.), oraz koordynację impulsόw czuciowych, odbiorczych i ruchowych. Funkcje psychologiczne, zaś, odnoszą się do strefy podkorowej, gdzie mają swoją „siedzibę” mentalność, odczucia, humor, uczucia, emocje i stany bliżej nieokreślone, pomiędzy świadomoscia i nieświadomoscia, pomiędzy tym co wrodzone i co nabyte, co osobiste a co społeczne. ³
__________________________________________________
¹)Palaferri N., L’indagine grafologica e il metodo morettiano (Badanie grafologiczne a metoda Morettiego) Edizioni Messaggero, Padova, 1999, str. 21
2)Moretti G. ,La psicologia della scrittura (Psychologia pisma), Cappelli, Bologna, 1924, str. 13-15,
3) Vettorazzo B., Metodologia della perizia grafica su base grafologica (Metodologia ekspertyzy graficznej na podstawach grafologii), Giuffrè Editore, 1998, rozdział II, Nomotetica della scrittura (Nomotetyka pisma). |
|
