Dr Milena Maglione

 

Reedukacja pisma w przypadkach dysgrafii

Nauka pisania jest procesem bardzo złożonym. Umieć zorganizować przestrzeń graficzną, spostrzegać ją w  sposób prawidłowy a jednocześnie stosować precyzyjne i konwencjonalne zasady kształtów, wielkości, szerokości i kierunków pisma, staje się możliwym tylko wtedy jeśli dziecko rozwinęło dostatecznie różne zdolności, pomiędzy innymi: dobrą koordynację ruchową (ogólną i precyzyjną), odpowiednie wiadomości o budowie ciała ludzkiego i zdolności odtworzenia jego budowy, rozwoju lateralizacji, koordynacji wzrokowo-ruchowej, pamięci i uwagi.

Dlatego też łatwo zrozumieć zagubienie się dziecka w obliczu tej nowej dla niego działalności, jeśli jedna z wymienionych zdolności jest zupełnie nieobecna lub niedostatecznie rozwinięta.

Brak umiejętności pisania w sposób płynny i prawidłowy (np. tak jak koledzy dziecka) staje się dla niego źródłem dużego stresu i przygnębienia, co może doprowadzić do niskiego mniemania o sobie, braku zaufania do własnych zdolności, i w rezultacie obniżenia poczucia wartości i motywacji do nauki, z ryzykiem różnego rodzaju trudności na poziomie emocjonalno-psychologicznym.

 Takie trudności w pisaniu znane są pod nazwą “dysgrafia”, która wraz z dysleksja, dysortografią i dyskalkulią zostają zakwalifikowane jako “specyficzne zakłócenia w nauce”.

Dziecko z dysgrafią, pomimo wszystko, nie może liczyć na taką samą uwagę (również w zakresie klinicznym), na które może liczyć dziecko z dysleksją, tzn. dziecko z trudnościami w czytaniu, z tego powodu zostaje ono pozostawione samo sobie i samo musi radzić sobie ze swoimi problemami.

A przecież dysgrafia jest przeszkodą, która coraz częściej jest obserwowana w populacji szkolnej, co coraz częściej wzbudza niepokój nauczycieli.

Można powiedzieć, że “dysgrafia” jest trudnością w prawidłowym odtwarzaniu znaków alfabetycznych i numerycznych; trudnością, która odnosi się jedynie do grafizmu a nie do zasad ortograficznych i syntatycznych, chociaż może wpłynąć również na nie, ze względu na częstą niemożliwość odczytywania własnego pisma i jego korekcji.

Dziecko dotknięte tym problemem kreśli pismo w sposób niezręczny, nieczytelny, męcząc się, a jego grafizm można zaliczyć ogólnie do poziomu grafomotoryczngo, który nie odpowiada ani wiekowi, ani osiągnięciom szkolnym dziecka.

Interwencja reedukacji pisma w tych przypadkach, oprócz przywrócenia funkcji instrumentalnej, która ułatwia płynność i odczytanie pisma, pozwala również na ulepszenie kontroli emocjonalnej z pozytywnym wynikiem na płaszczyźnie relacji międzyludzkich i uczuciowej; wszystko to można uzyskać poprzez zastosowanie specyficznych technik relaksacyjnych, mających na celu zmniejszenie niepokoju i napięcia mięśniowego, działalności rysowania i malowania, prostego lepienia z gliny, plasteliny, co pozwala na rozwinięcie lepszej motoryki precyzji ręki i jeszcze ćwiczeń rozwijających pregrafizmu według metody R. Olivaux.

          

         

 Przykład reedukacji pisma

Próbka wstępna – przed rozpoczęciem terapii – Dziecko z IV kl. Szkoły podstawowej  

Pismo dysgraficzne – Chłopiec 4 klasa szkoły podstawowej

 

Rozpoczął reedukację pisma na początku 5 klasy

 

 

Pismo przedstawia niezręczność i trudność wykonania. Widoczne są trudności dziecka w wykonaniu:

1.      Linii krzywych (patrz na kątowość przede wszystkim w literach “o”, “a”)

2.      W połączeniach międzyliterowych

3.      W utrzymywaniu tego samego wymiaru liter

4.      W utrzymaniu energii nacisku

5.      W utrzymaniu poziomu linii podczas jej przebiegu w kierunku prawego marginesu (efekt “opadający”)

 

 

Etapy reedukacji:

 

Pismo po dwóch miesiącach reedukacji (nadal w trakcie terapii)

 

 

Pismo przedstawia większe rozluźnienie i płynność. Energia nacisku jest lepiej dystrybuowana i litery są przeważnie owalne. Nadal obecna jest tendencja “schodzenia” na końcu linijki, ale ogółem można dostrzec nabytą pewność dziecka, pozwalającą mu na spostrzeganie i przestrzeni i opanowywanie jej bez początkowych trudności.